Ο Έλληνας Τούρκος

Η ανακάλυψη ενός επιφανούς Τούρκου πολιτικού που είχε ελληνική καταγωγή δεν είναι ένα συνηθισμένο γεγονός, αν και οι σχέσεις των δύο λαών είναι περισσότερο στενές απ' όσο μπορεί να φανταστεί κανείς εκατέρωθεν του Αιγαίου.

Η περίπτωση του ανθρώπου αυτού, που παραμένει ελάχιστα γνωστή στη χώρα μας, δεν απασχόλησε παρά κάποιους ερευνητές στη Χίο όπου γεννήθηκε και τους συγγενείς του στην Κωνσταντινούπολη όπου εν συνεχεία έζησε και αναδείχτηκε.

Οι έρευνες επικεντρώθηκαν στο εάν αυτός ήταν πράγματι Έλληνας και από ποιο σόι της Χίου καταγόταν. Κανείς δεν ασχολήθηκε με τη ζωή και το έργο του, που σε πολιτικό, επιστημονικό και πνευματικό επίπεδο υπήρξε πολύ σημαντικό, έτυχε μάλιστα τεράστιας διεθνούς προβολής στην εποχή του.

Για τον συγγραφέα του βιβλίου είναι προφανές ότι η σιγή που περιβάλλει αυτή την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι μια ακόμα απόδειξη της καχεξίας των ελληνοτουρκικών αισθημάτων, που ό, τι κι αν λέγεται παραμένει δυστυχώς αθεράπευτη.

Εν κατακλείδι, αυτός ο Έλληνας σκλάβος από τη Χίο έφτασε στον θρόνο του Μεγάλου Βεζίρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την ίδια περίοδο που:

- οι λαοί της διεκδικούσαν την εθνική τους αποκατάσταση

- οι Ρωμιοί ήταν το ανερχόμενο ρεύμα της χώρας

- οι Ρώσοι στρατοπέδευαν έξω από την Κωνσταντινούπολη

- οι διεθνείς δανειστές απομυζούσαν την Αυτοκρατορία

- οι προοδευτικές δυνάμεις διεκδικούσαν συνταγματικές μεταρρυθμίσεις

- ο σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ, παρ' ότι διορατικός, ευφυής κι εκσυγχρονιστής, υπονόμευε κάθε απόπειρα ουσιαστικής πολιτικής μεταρρύθμισης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)